Wat is nou die waarnemer?
Kortgezegd is de waarnemer die kwaliteit van jouw bewustzijn, die kan kijken naar jouw bewustzijn. Daarmee verschillen we van dieren, die dat niet kunnen. Als je in die modus zit, dan kun je zien dat je gevoel, je zintuigelijke waarnemingen, je lichaamssensaties en gedachten allemaal van voorbijgaande aard zijn. Het gaat dus in feite om uitzoomen van alles wat er gaande is in lichaam en geest en het observeren ervan zonder oordeel. Je houdt dan niets vast of duwt niets weg. Het is alsof je beseft dat jij de blauwe hemel bent en dat de wolken komen en gaan. Vaak zijn we zo geïdentificeerd met die wolken dat we vergeten dat we die blauwe hemel (bewustzijn) zijn.
Meditatie als instrument
Meditatie is een uitstekend instrument om de waarnemer in jou te leren kennen en in je gaan leren zetten. Gevorderde mensen op het spirituele pad hebben die waarnemer altijd ingeschakeld en kunnen tijdens het ervaren van emoties en gedachten altijd het besef houden dat het ‘slechts’ gedachten en emoties die ervaren worden en zich er niet mee vereenzelvigen. Voor de meeste mensen betekent dit dat ze regelmatig moeten mediteren en ook in het dagelijks leven continue bewust moeten zijn van hun bewustzijn, zodat het op een gegeven moment een tweede natuur gaat worden. Er ontstaat dan ook een bepaalde vrede en gelijkmoedigheid omdat je dan beseft dat je jouw gedachten, emoties, sensaties en gevoelens niet bent, maar hebt. Dat is een verschil van dag en nacht als je dit ten volle kunt realiseren.
Waarnemen en reflecteren
Bij waarnemen, zoals ook in de meditatie gebruikt wordt is het vooral het oefenen met het uitzoomen en onthechten van de gewaarwordingen die er in je geest zich afspelen, zodat je weer rustig en helder wordt. Reflecteren is het uitwerken en bekijken en duiden van dat wat je tegenkomt. Dit doe je ook met het vermogen om te kunnen uitzoomen of waarnemen, maar is een extra kwaliteit. Persoonlijke ontwikkeling gaat zoals de term al aangeeft om het ont-wikkelen, dus eerder het ‘onechte’ afpellen dan er vaardigheden bijleren. We zijn als mens geconditioneerd met waarden, normen en overtuigingen. Dit komt door opvoeding, maar ook door programma’s die overgedragen worden door familiesystemen en de maatschappelijke factoren. Daarbij schrijf je als kind bepaalde ervaringen op een bepaalde manier weg, zodat er ook een overtuiging ontstaat. Als je je als mens gaat ontwikkelen dan kom je vaak achter dat bepaalde overtuigingen niet waar zijn en ook niet dienend. Het is dan een hele klus om de pijn die achter de vastgezette overtuiging zit te helen en ook de overtuiging dusdanig te herschrijven dat het dienend wordt. Het ontmantelen van een vastgezette (vaak niet dienende) overtuiging heet schaduwwerk. Het vergt innerlijk werk en doorwerken en begrijpen van hoe je geconditioneerd bent.
Uitzoomen in deze tijd
Het kunnen uitzoomen van alles wat er in onze geest zich afspeelt en zeker in turbulente tijden is echt een zegen. Je kunt je als het ware even onttrekken van alles wat er gebeurt en er met een afstand naar kijken. Dat is nodig om conclusies te trekken en om je reacties zuiver te houden. Als je meegesleept wordt door collectieve onrust is het eigenlijk altijd zo dat er iets in je ook geraakt wordt. Dan is het zaak om met de waarnemer te gaan kijken naar de pijnstukken die nog in jou zitten en deze te gaan erkennen en helen.
Eenvoudig proberen
Al kan het werken met de ‘de waarnemer’ je uiteindelijk bij verlichting brengen, omdat je iedere seconde van de dag realiseert dat je bewustzijn bent en aangesloten bent op de bron…. het begint met het praktiseren. En dat is zo eenvoudig dat het daardoor lastig is. Het begint met het waarnemen in het huidige moment.
Belangrijk is om die waarnemer zonder oordeel en met mildheid te laten kijken naar alles wat zich voordoet. Zeker als je de inhoud van je gedachten en patronen gaat waarnemen, dan zul je merken dat je vaak niet zo vriendelijk over jezelf of datgene wat je tegenkomt denkt of dat je met wilskracht verandering wilt aanbrengen in je observaties. Geef jezelf vooral de tijd om rustig te experimenteren hiermee.
In deze meditatie neem ik je mee om op eenvoudige manier de waarnemerspositie in te nemen. Of je er al mee bekend bent of als dit een begin is maakt eigenlijk niet uit. Het is een beoefening die je altijd kunt doen.