Als je eenmaal weet dat bepaalde patronen je dwars zitten om verder te groeien dan vraag je je misschien af hoe je nou dat kunt ombuigen. Er zijn allerlei trainingen die je kunt volgen en boeken die je kunt raadplegen, maar meestal is dat dan nog best zoeken. Vaak zeg ik tegen mensen dat het dagelijks leven hen voldoende mogelijkheden biedt om te veranderen en te helen. Natuurlijk is training of coaching erg nuttig als je jezelf wilt ontwikkelen en helen. Je kunt daarin grote stappen zetten, maar daarna moet je het ook verweven in je persoonlijke leven en werk. Het échte innerlijke werk gebeurt zoals het woord al zegt vanbinnen.
Ieder mens heeft schaduwstukken en patronen en ideeën die belemmerend werken om tot hun volle potentieel te komen en tot bloei te komen. Als je de keuze maakt om innerlijk te groeien dan ga je kijken naar de plekken waar je jezelf vast zet, waar blokkades zitten en waar je niet jezelf durft te zijn. Een aantekening hierbij is wel dat je voldoende Ik-kracht moet hebben opgebouwd om hiermee zelf aan de slag te gaan. Als je grote problemen ervaart in het dagelijks functioneren, dan is het aan te raden om eerst via de reguliere weg psychische hulp te zoeken.
Carl Jung heeft in de vorige eeuw veel studie gedaan naar onbewuste processen en hoe dit werkt. De laatste jaren komt er steeds meer belangstelling voor de kracht van het onbewuste. In feite is er maar een klein deel van onze psyche bewust. Het overige deel van je wezen (95%) is onbewust en daar kun je niet direct bij. Het beeld wat hiervoor vaak gebruikt wordt is de ijsberg. Het grootste deel is niet zichtbaar. In het onbewuste ligt zowel je potentieel en nog niet ontwikkelde kwaliteiten verborgen alsmede je belemmerende patronen en overtuigingen. Er ligt veel informatie opgeslagen van je persoonlijk, je familiepatronen, je cultuur en het is ook aangesloten bij het collectief onbewuste. Het (nog) niet tot bloei komen of nog niet helemaal jezelf kunnen zijn is niet jouw schuld, maar een optelsom van allerlei onbewuste processen.
Toegang tot het persoonlijk onbewuste kun je krijgen via verschillende methodes. Wij leven vaak vanuit ons hoofd en hebben de focus op gedachten. Als je aan de slag wilt gaan met persoonlijke ontwikkeling zijn het juist je lichaam, je energie en de intuïtie die je de weg kunnen wijzen. Je kunt ook via dromen, versprekingen, tekeningen, hypnose, meditatie of plant medicijnen toegang krijgen tot je onbewuste delen.
Een belangrijk instrument die je altijd zelf kunt gebruiken is het fenomeen: projectie. Jung zei daarover: “Alles wat je beroert of ontroert zegt iets over wat er bij jou nog tot ontwikkeling wil komen”. Dat betekent dat zowel je afkeer van iemand of situatie of je bewondering voor iets of iemand veel informatie geven over jezelf (en niet zo zeer over die persoon). Als je zo’n trigger krijgt dan heb je iets te pakken.
Zelf merk ik het altijd op als ik een verkramping in mijn systeem voel. Bijvoorbeeld al er zich een trigger aandient, dan merk ik een contractie en dat geef een naar onvrij gevoel. Ik weet dan dat er een dieperliggend thema wordt aangesneden en dat heeft vaak te maken met een gevoel van afwijzing of ‘niet goed genoeg’ voelen. Er wordt iets geraakt waar ik mezelf nog niet volledig heb geaccepteerd of durf te laten zien.
De stappen die je kunt zetten als je iets tegenkomt zijn de volgende (probeer het eerst met kleine verstoringen en niet als je overstuur* bent).
- Je merkt op dat er een verstoring is in je systeem door een trigger of een gevoel. Ga rustig zitten en neem je aandacht mee naar binnen. Voel in je lichaam waar dat gevoel zit. Alle gevoelens kun je eigenlijk in je lichaam waarnemen. Bijvoorbeeld een verkramping in het hart, een knijpend gevoel in je keel, je ademhaling die verandert, een misselijk gevoel in je solar plexus (zonnevlecht) of een naar onderbuikgevoel.
- Ga met je aandacht naar het rotgevoel toe. In het begin lijkt het alsof je er juist van weg wilt rennen, dus het vergt wel wat bewuste kracht om er juist naartoe te gaan. Hoe vervelend het gevoel ook is, je blijft erbij (een cliënt van mij die ermee aan de slag ging noemde dit een cirkelzaagmomentje). Je gaat die plek behandelen met zorg, door erin te glimlachen en jezelf te koesteren (net als het troosten van een klein kind). Je erkent het gevoel, geeft ruimte en laat het helemaal zijn. Met het glimlachen in die plek geeft je het zorg en liefde. Je kunt ook tegen jezelf zeggen: “het geeft niets, het mag best” (uitspraak van Jan Geurtz). Op een gegeven moment gaat het vanzelf weg en kom je weer uit die verkramping. Soms blijft het zitten en dan is het iets wat langer tijd nodig heeft om uit de plooi te komen.
- Daarna kun je de situatie analyseren. Waar sloeg je precies op aan? Wat voor gevoel gaf deze situatie? Wat ging eraan vooraf? Op een gegeven moment weet je welke overtuiging of thema er is geraakt. Je kunt deze overtuiging ombuigen en/of herschrijven met een beter passende overtuiging. Het werk van Byron Katie** is hiervoor erg behulpzaam.
- Vergeef jezelf en weet dat iedere keer dat je er vriendelijk naar kijkt er iets van verdwijnt. Kijk of je liefde kunt brengen naar dat stukje verkramping. Probeer dat stukje te ontdooien door te beseffen dat je OK bent zoals je bent met alles erop en eraan. Je bent niets meer of minder dan een ander. We komen allemaal uit dezelfde soep. Door licht en liefde te schijnen komt er langzaam meer ruimte in je systeem en ervaar je een stukje bevrijding. Er komt iedere keer een beetje terug van de connectie met de bron van onvoorwaardelijke liefde. Er smelt iets van de ijsberg af en je komt dichterbij je ware Zelf.
Besef je dat het zich in allerlei gradaties voordoet en met verschillende situaties. Het bevrijden van al je blokkades en belemmerende overtuigingen en patronen kost tijd en daarvoor heb je geduld nodig. Als je op dit pad loopt dan besef je vaak pas later dat je gegroeid bent. Het is soms alsof je een berg oploopt met veel moeite en je ziet hoe ver je nog moet tot de top. Als je je echter halverwege omdraait en kijkt naar de weg die je al hebt afgelegd dan zie je dat iedere stap geleid heeft tot het punt waar je nu bent.
Soms kom je grotere pijnstukken tegen als je hiermee aan de slag gaat. Vaak weet je dan wel of je op dat moment meer nodig hebt aan hulp van buitenaf. Niet zelden wordt er iemand op je pad gezet die een stukje met je meeloopt om wat ondersteuning te bieden. Het innerlijk werk is niet in een logisch stappenplan te vatten. Vertrouw op de begeleiding die je krijgt van je eigen ziel (of onbewuste).
*Als je overstuur bent probeer dan jezelf te kalmeren door naar binnen te keren en de stormen over te laten razen. Zie dat het een emotie is die er is en ook weer gaat. In een ruwe zee is het niet mogelijk om te sturen. Laat de touwen los en wacht tot de storm is gaan liggen.
**Byron Katie heeft het boek geschreven: De vier vragen die je leven veranderen. De vier vragen waarmee je je stress en hersenspinsels kunt benaderen zijn:
- Is het waar? …
- Kun je absoluut zeker weten dat het waar is? …
- Hoe reageer je op die gedachte? …
- Wie zou je zijn zonder deze gedachte?